ยาสมุนไพร รักษา อาการ เส้นตึง สมุนไพร แก้เส้นยึด สมุนไพรรักษาอาการนิ้วชามือชา สมุนไพร แก้ปวดขา สมุนไพรแก้ตกขาว สมุนไพร แก้ประจำเดือนมาไม่ปกติ สมุนไพร แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย สมุนไพรแก้ปวดเข่า
ยาสมุนไพร รักษา อาการ ปวด ปวดหลัง ปวดหัว ปวดเมื่อย สมุนไพร แก้ปวด คอ ปวดบ่า ปวดไหล่ สรรพคุณ สมุนไพร อุ่นใจไร้ผลข้างเคียง รับรองโดย อย.

สมุนไพรรักษาโรคผิวหนัง

ยาสมุนไพร ยารักษาโรค ผิวหนัง ผื่นคัน กลากเกลื้อน

เหงือกปลาหมอ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Acanthus ebracteatus Vahl

ชื่อพ้อง : Acanthus ilicifolius L.
ชื่อสามัญ : Sea holly

วงศ์ : ACANTHACEAE

ชื่ออื่น : แก้มหมอ แก้มหมอเล จะเกร็ง นางเกร็ง อีเกร็ง เหงือกปลาหมอน้ำเงิน

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง สูง 1-2 เมตร ลำต้นและใบมีหนาม ใบหนามแข็งมีขอบเว้าและมีหนามแหลม ใบออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน ดอกออกเป็นช่อตามยอด กลีบดอกสีขาวอมม่วง มี 4 กลีบแยกจากกัน ผลเป็นฝักสีน้ำตาล มี 4 เมล็ด ชอบขึ้นตามชายน้ำ ริมฝั่งคลองบริเวณปากแม่น้ำ

ส่วนที่ใช้ : ต้น และใบ ทั้งสดและแห้ง ราก เมล็ด

สรรพคุณ :

ต้นทั้งสดและแห้ง - แก้แผลพุพอง น้ำเหลืองเสีย เป็นฝีบ่อยๆ

ใบ - เป็นยาประคบแก้ไขข้ออักเสบ แก้ปวดต่าง ๆ รักษาโรคผิวหนัง ขับน้ำเหลืองเสีย

ราก
- ขับเสมหะ บำรุงประสาท แก้ไอ แก้หืด
- รักษามุตกิดระดูขาว

เมล็ด
- ปิดพอกฝี
- ต้มดื่มแก้ไอ ขับพยาธิ ขับน้ำเหลืองเสีย

วิธีและปริมาณที่ใช้ : ใช้ต้นและใบสด 3-4 กำมือ ล้างให้สะอาด นำมาสับ ต้มน้ำอาบแก้ผื่นคัน ใช้ติดต่อกัน 3-4 ครั้ง

การนำสมุนไพรไปใช้ต้องศึกษาวิชาการแพทย์แผนไทยให้กระจ่างแจ่มแจ้งก่อนนะค่ะ
“ ตำราแพทย์แผนไทย กล่าวถึง การตั้งสมุฏฐานในการรักษาโรค ที่เกิดกับร่างกายคนเรา อาจให้ความรู้สึกโบราณนิดๆ แต่ของเก่าของไทยเรานั้นสูงค่านัก ลองพิจารณากันนะค่ะ “

ธาตุสมุฏฐาน

1.ธาตุดิน (ปถวีธาตุ) 20 ประการ คุณสมบัติ มีลักษณะแข็ง ทำให้สิ่งอื่นแข็งหรืออ่อนก็ได้
ตัวคุมธาตุดินมี 3 กอง หทัยวัตถุ (หัวใจ) อุทริยัง (อาหารใหม่) กรีสัง (อาหารเก่า)
1.1 เกสา (ผม) 1.11 หทยัง (หัวใจ)
1.2 โลมา (ขน) 1.12 ปัปผาสัง (ปอด)
1.3 นขา (เล็บ) 1.13 ยกนัง (ตับ)
1.4 ทันตา (ฟัน) 1.14 ปิหกัง (ไต)
1.5 ตะโจ (หนัง) 1.15 กิโลมกัง (พังผืด)
1.6 มังสัง (เนื้อ) 1.16 อันตัง (ลำไส้ใหญ่)
1.7 นหารู (เอ็น) 1.17 อันตคุณัง (ลำไส้เล็ก)
1.8 อัฏฐิ (กระดูก) 1.18 อุทริยัง (อาหารใหม่)
1.9 อัฏฐิมัญชัง (เยื่อในกระดูก) 1.19 กรีสัง (อาหารเก่า)
1.10 วักกัง (ม้าม) 1.20 มัตถเก มัตถลุงคัง (มันสมอง)

2. ธาตุน้ำ (อาโปธาตุ) 12 ประการ คุณสมบัติ ทำให้สิ่งอื่นเกาะกลุ่มรวมกัน หรือไหลได้
ตัวคุมธาตุน้ำ ศอเสมหะ (น้ำช่วงคอขึ้นไป) อุระเสมหะ (น้ำจากคอถึงสะดือ) คูถเสมหะ (น้ำจากสะดือถึงทวารหนัก ทวารเบา)
2.1 ปิตตัง (น้ำดี) 2.7 บุบโพ (หนอง)
2.2 เสมหะ (เสลด) 2.8 ลสิกา (น้ำในข้อ)
2.3 โลหิตัง (เลือด) 2.9 อัสสุ (น้ำตา)
2.4 เสโท (เหงื่อ) 2.10 สิงฆานิกา (น้ำมูก)
2.5 เมโท (มันข้น) 2.11 เขโฬ (น้ำลาย)
2.6 วสา (มันเหลว) 2.12 มูตตัง (น้ำปัสสาวะ)

3. ธาตุลม (วาโยธาตุ) 6 ประการ คุณสมบัติ เคร่งตึง เคลื่อนไหว ทำให้สิ่งต่างๆ เคลื่อนจากที่เดิม
ตัวคุมธาตุลม หทัยวาตะ (การเต้นของหัวใจ) สัตถกะวาตะ (ลมที่คมเหมือนอาวุธ ระบบประสาทอัตโนมัติ เส้นเลือดฝอย) สุมนาวาตะ (ลมกลางตัว หลอดเลือดแดงใหญ่)
3.1 อุทธังคมาวาตา ลมพัดขึ้น (วิงเวียน)
3.2 อโธคมาวาตา ลมพัดลง (ผายลม)
3.3 กุจฉิสยาวาตา ลมในท้อง (ทางเดินอาหาร มีเสียงโครกครากในท้อง)
3.4 โกฏฐาสยาวาตา ลมในไส้ (ขับถ่าย)
3.5 อังคมังคานุสารีวาตา ลมพัดทั่วร่างกาย (เป็นลม ความดัน หัวใจ อัมพฤกษ์ อัมพาต)
3.6 อัสสาสะปัสสาสะวาตา ลมหายใจ (หายใจสั้น คือไม่ปกติ)

4. ธาตุไฟ (เตโชธาตุ) 4 ประการ คุณสมบัติ ร้อนและเย็น ให้ความอบอุ่นละเอียดนุ่มนวล ผิวอาจจะหยาบ เพราะไฟมากไป ก็จะเผาผลาญ
ตัวคุมธาตุไฟ พัทธปิตตะ (ดีในฝัก ขบวนการผลิตน้ำดีในตับ) อพัทธปิตตะ (ขบวนการย่อยอาหารโดยน้ำดีในลำไส้) กำเดา (ความร้อนที่เกินจากการเผาผลาญการทำงานของร่างกาย ทำให้ตัวร้อน เป็นไข้)
4.1 สันตัปปัคคี ไฟอบอุ่นกาย (อุณหภูมิ)
4.2 ปริทัยหัคคี ไฟร้อนระส่ำระสาย (ต้องอาบน้ำ และพัดวี)
4.3 ชิรณัคคี ไฟเผาให้แก่, ชรา (ความเปลี่ยนแปลงของสังขาร)
4.4 ปริณามัคคี ไฟย่อยอาหาร

“ อ่านแล้วมึน....งง กันเลยทีเดียว คำศัพท์แพทย์แผนไทยนะค่ะ สืบทอดทางพุทธศาสนา จากรุ่นสู่รุ่น เมื่อก่อนไม่มีโรงเรียน โรงพยาบาล ปู่ย่าเรา เจ็บป่วยก็ไปหาพระ ใช้ ยาสมุนไพร รักษา โรคร้ายนานา สุขภาพก็แข็งแรง อายุยืนยาว ว่าแล้วก็อ่านกันต่อเลยนะค่ะ อีกใจความสำคัญที่ทำให้คนเราเจ็บป่วย “

อุตุสมุฏฐาน (อิทธิพลของฤดูกาล) ฤดูต่างๆ เป็นสาเหตุ แห่งการเจ็บป่วย ทำให้ร่างกายแปรปรวน ช่วงรอยต่อของฤดู กระทบร้อน-เย็น ทำให้ร่างกายปรับสมดุลไม่ทัน ก็จะเกิดเจ็บป่วยได้ง่าย

1. ฤดูร้อน เจ็บป่วยด้วยธาตุไฟ
2. ฤดูฝน เจ็บป่วยด้วยธาตุลม
3. ฤดูหนาว เจ็บป่วยด้วยธาตุน้ำ

อายุสมุฏฐาน (อายุที่เปลี่ยนไปตามวัย)

ปฐมวัย (แรกเกิด – 16 ปี) เจ็บป่วยด้วยธาตุน้ำ
มัชฌิมวัย (วัยกลางคน – 32 ปี) เจ็บป่วยด้วยธาตุไฟ
ปัจฉิมวัย (วัยชรา 32 – อายุขัย) เจ็บป่วยด้วยธาตุลม

กาลสมุฏฐาน (อิทธิพลของกาลเวลา)

6.00 – 10.00 น. เป็นอิทธิพลของธาตุน้ำ (18.00 – 22.00 น.)
เกี่ยวกับเสมหะ ผลิตน้ำย่อย ขับถ่ายออกได้ง่าย กินผลไม้รสเปรี้ยว จะช่วยเป็นยาระบาย
อ่อนๆ ช่วยในการขับถ่าย
10.00 – 14.00 น. เป็นอิทธิพลของธาตุไฟ (22.00 – 02.00 น.)
ระวังไข้ขึ้นสูง โรคกระเพาะ ต้องกินอาหารให้ตรงเวลา ใช้รสขมจะดี ลดความ
ร้อนของน้ำดี เลือดออกในเวลานี้จะออกง่ายกว่าปกติ
14.00 – 18.00 น. เป็นอิทธิพลของธาตุลม (02.00 – 06.00 น.)
ระวังโรคกระเพาะ น้ำย่อยหลั่งออกมามาก กรดเยอะ ควรกินขมิ้นชันตอนนี้ คน
สูงอายุ หลังจากกินข้าวเที่ยง ก็ควรกินน้ำขิง หรือยาหอม เพื่อช่วยขับลม แต่
ถ้ากรดในกระเพาะมาก ไม่ควรใช้น้ำขิง ต้องใช้น้ำข่า

ประเทศสมุฏฐาน สถานที่ถิ่นที่อยู่อาศัยเป็นสาเหตุการเกิดโรค

เช่น ประเทศร้อน ภูเขาสูง เนินผา ภาคเหนือ มักเจ็บป่วยด้วยธาตุไฟ
ประเทศเย็น น้ำฝน โคลนตม มักเจ็บป่วยด้วยธาตุลม ภาคกลาง
ประเทศอุ่น น้ำฝน กรวด ทราย เก็บน้ำไม่อยู่ มักเจ็บป่วยด้วยธาตุน้ำ ภาคอีสาน
ประเทศหนาว น้ำเค็ม โคลนตม ชื้นแฉะ มักเจ็บป่วยด้วยธาตุดิน ภาคใต้ กินรสเผ็ดร้อน เพื่อขับ
ความชื้นเย็นออกจากตัวมนุษย์

สาเหตุที่ทำให้คนเราป่วยได้ หากกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งมากเกินไปหรือน้อยเกินไป

1.อาหาร 5. อด
2.อากาศ 6. อารมณ์
3.อุจจาระ 7. ออกกำลังกายมาก
4.อริยาบถ 8. มีโทสะมาก

“ อ่านถึงตรงนี้ขอเวลาพักกันก่อนดีกว่านะค่ะ รู้สึกว่า อะไรๆ รอบข้างตัวเรา ก็สามารถทำให้เราป่วยได้ สังขารมันไม่เที่ยงก็พอจะเห็นเป็นจริง อย่างพระอริยเจ้าท่านกล่าวไว้ แต่ถึงจะอย่างไรความไม่มีโรคภัยไข้เจ็บก็นับเป็นยอดปรารถนา คงต้องศึกษาให้เข้าใจแจ่มแจ้งก่อนที่เราจะป่วยนะค่ะ จะได้รู้ทันอาการ หรือสัญญาณของโรคร้าย .... ว่าแล้วก็ตั้งใจ อดทนอีกนิดอ่านต่อ “

พฤติกรรมที่เป็นมูลเหตุก่อโรค

1. อาหาร มากหรือน้อยเกินไป ไม่สมดุล อาหารดิบ บูด เน่า(ปลาร้า) หยาบ(เนื้อสัตว์) ร่างกายดูดซึมไม่ได้ แต่ลิ้นบอกว่าอร่อย กินอาหารไม่ถูกกับโรค เช่น มีประจำเดือน แต่กินน้ำเย็นหรือผักเย็นๆ
2. ฝืนอิริยาบถ ยืน เดิน นั่ง นอน มากหรือนานเกินไป
3. กระทบร้อนกระทบเย็น
4. อดนอน อดข้าว อดน้ำ กินมากหรือน้อยเกินไป
5. กลั้นอุจจาระ ปัสสาวะ ความดันสูง เนื้องอกในมดลูก (กดดันน่าดู บางทีมันก็จำเป็นอะ)
6. ทำงานเกินกำลัง ทำกิจกรรมทางเพศมากเกินไป ( คิ คิ )
7. ความเศร้าโศก เสียใจ หรือดีใจเกินไป
8. มีโทสะ ความดันสูง โรคหัวใจ แก้โดยให้เห็นโทษของความโกรธ หรือการนั่งสมาธิ

ธาตุเจ้าเรือนประจำตัว

ธาตุเจ้าเรือน รู้ได้ นับตั้งแต่วันที่ปฏิสนธิ แต่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ขึ้นอยู่กับ สิ่งแวดล้อม การเลี้ยงดู และพฤติกรรมการกินเมื่อตั้งครรภ์ในฤดูใด เอาธาตุของฤดูนั้นเป็นที่ตั้ง เช่น
ตั้งครรภ์เดือน 5-6-7 เป็นลักษณะแห่งไฟ
เดือน 8-9-10 ลม
เดือน 11-12-1
น้ำ 2-3-4 ดิน
เช่น ถ้าตั้งครรภ์ 5-6-7 จะคลอดเดือน 2-3-4 มีธาตุเจ้าเรือนคือธาตุไฟ

ธาตุเจ้าเรือน หมายถึง องค์ประกอบของธาตุที่รวมกันอยู่อย่างปกติ จะมีธาตุใดธาตุหนึ่งเด่นเป็นธาตุประจำตัว
เรียนรู้เพื่ออะไร คำตอบ คือ

- ใช้ค้นหาสาเหตุ การเจ็บป่วย
- ป้องกันการเจ็บป่วย
- ส่งเสริมสุขภาพ โดยการแนะนำอาหารที่เหมาะสมกับธาตุ แต่ละคน

” อ่านแล้วตัวคุณละค่ะ มีธาตุเจ้าเรือน ธาตุใดเป็น ธาตุหลัก ต้องรู้นะค่ะตรงนี้สำคัญมากมายค่ะ เป็นประโยชน์มาก ”

อาหารประจำธาตุ

ธาตุดิน ฝาด หวาน มัน เค็ม เช่น ฝรั่ง ผลไม้รสหวานทุกชนิด งา เผือก มัน พืชผักที่มีรสเค็ม ขลู่ ใบกระชาย เหงือกปลาหมอ เช่น แกงเลียง มีกุ้งแห้ง ฟักทอง บวบ บำรุง หญิงหลังคลอด ปลาดุกบำรุงธาตุดิน

ธาตุน้ำ เปรี้ยว ขม พืชผักสมุนไพรที่มีรสเปรี้ยว ขม ทุกชนิด เช่น แกงส้ม ยำต่างๆ

ธาตุลม เผ็ดร้อน ทุกชนิด ถ้าทานเผ็ดร้อนไม่ได้ให้ใช้เครื่องเทศแทน

ธาตุไฟ เย็น จืด ขม ตำลึง ผักบุ้ง น้ำเต้า ฟักเขียว ผักกาด มะระขี้นก มะระจีน ดอกสะเดา แตงโม

* สะเดาน้ำปลาหวาน เป็นอาหารที่ดี มีครบ 6 รส
* เมี่ยงคำ เป็นอาหารปรับธาตุทั้งสี่ ชะพลู-น้ำ ถั่ว,กุ้งแห้ง-ดิน มะนาว-น้ำ,ไฟ หอม,ขิง,พริก-ลม

สุดท้ายแล้วค่ะ การรักษาด้วยการใช้ยาสมุนไพรแบบองค์ประกอบของการแพทย์แผนไทย ที่เป็นการแพทย์องค์รวมให้พิจารณาศึกษา ดังนี้ค่ะ

1.กายานามัย ใช้การออกกำลังกาย ฤๅษีดัดตน
2.ชีวิตานามัย เน้นการใช้อาหารพืชผักสมุนไพร ปรับสมดุล ใช้ชีวิตอย่างพอเพียง
3.จิตตานามัย การเจริญภาวนา สมาธิ ควบคุมอารมณ์ โลภ โกรธ หลง
4.ธรรมมานามัย มีศีล 5 ในการดำรงชีวิต

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
อ้างอิง
๑. ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเวชกรรม ๑ โดย กองการประกอบโรคศิลปะ สำนักงานปลัดงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
๒. การแพทย์แผนไทยกับการดูแลสุขภาพ สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
๓. บัญชียาแผนยาไทย สำหรับโรงพยาบาลและหน่วยบริการสาธารณสุข พ.ศ.๒๕๕๓

เรียบเรียง โดย ตลาดยาสมุนไพร.com

โดย สมุนไพร อี-เมล์ chaniso@gmail.com